رابطه بین سرمایه اجتماعی و هویت اجتماعی بین شهروندان رشت

مقدمه: مطالعه روابط بین پدیده‌ها و مفاهیم اجتماعی اهمیت فراوانی دارد. یکی از مهم‌ترین مفاهیم اجتماعی عصر حاضر هویت اجتماعی است. هویت اجتماعی حاصل تعامل بین انسانهاست که از عوامل متعددی تأثیر می‌پذیرد. روابط و شبکه‌های رسمی و غیررسمی، اعتماد و هنجارهای میان افراد و به‌طورکلی سرمایه اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری هویتهای اجتماعی دارد. چگونگی روابط بین ابعاد سرمایه اجتماعی و برخی از انواع هویت اجتماعی (قومی، ملی و مذهبی) موضوعی است که در این پژوهش با استفاده از نظرات گیدنز در باب هویت اجتماعی، کلمن و پاتنام در مورد سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش: این پژوهش با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه در بین 381 نفر از شهروندان شهر رشت به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج تحقیق انواع سرمایه اجتماعی به‌طورکلی با هویت اجتماعی افراد در رابطه است. ابعاد سرمایه اجتماعی افراد به ترتیب بیشترین تأثیر را بر هویت مذهبی و سپس هویت قومی و ملی دارد و موجب تقویت این هویتها می‌شود. از بین ابعاد سرمایه اجتماعی نیز اعتماد بیشترین تأثیر را داراست. کمترین تأثیرگذاری بر انواع هویتهای اجتماعی مربوط به شبکه‌های رسمی است. بحث: وجود رابطه بین ابعاد سرمایه اجتماعی با انواع هویت اجتماعی افراد و این واقعیت که انواع مختلف هویت اجتماعی در بین جوانان، دانشجویان، افراد بیکار و بازنشسته‌ها در سطح پایین‌تری قرار دارد و همچنین پایین‌تر بودن سرمایه اجتماعی به‌ویژه اعتماد اجتماعی در بین این افراد که بیشترین تأثیر را بر هویت اجتماعی دارد، نشان‌دهنده اهمیت و ضرورت سیاستگذاری درست جهت ارتقای اعتماد اجتماعی در بین جوانان است. اعتماد به نهادهای اجتماعی در این بین می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند.